H.E.B.E.: de ontstaansgeschiedenis van een perpetuum stabile
Het was op 22 oktober 1900 dat zich op het adres Amstel 5 ten huize van de scheikundestudent K.C.J. van der Lugt een gedistingeerd gezelschap verzamelde. Het betrof negen nieuwe leden van het Amsterdamsch Studenten Corps, de heren Baak, Claassen, Duffels, Van Leer, Van der Lugt, Schröder, Stibbe en de gebroeders Tripels. Aan het einde van de Corpsgroentijd van 1900 waren zij gezamenlijk tot de conclusie gekomen dat geen van de toentertijd bestaande dispuutgezelschappen hen voldeed. Zij wisten zichzelf de “door poëzie gekuste jeugd” en alleen door de oprichting van een eigen dispuut zouden zij hun verheven idealen van studentikoze vriendschap kunnen verwezenlijken. Zo besloten zij bij acclamatie tot het oprichten van een Eerstejaars Club, H.E.B.E. Fernand Tripels was degene die voorstelde de club te vernoemen naar Vrouwe Hebe, de schenkster van de goden en de godin van de eeuwige jeugd. George Stibbe droeg zorg voor een passend devies: Helpt Elkander, Blijft Eendrachtig.
De Hebeanen bestempelden hun club met nadruk als Eerstejaars Club. Rond 1900 bestonden er namelijk al diverse oudere jaarclubs die er voortdurend voor terugschrokken om de grote stap te zetten om van jaarclub, dispuut te worden. De Hebeanen voelden niets voor zulke slapheid, en waren niet van plan langer dan één jaar een jaarclub te blijven. In de daaropvolgende maanden werkten de Hebeanen hard aan de verwezenlijking van hun droom. Zij stelden een wet op en kozen de H.E.B.E.-kleuren: oranje en wit. Verknocht aan het Oranjehuis en vaderlandsgezind als zij waren, lieten zij zich inspireren door het huwelijk van H.M. Koningin Wilhelmina met Z.K.H. Prins Hendrik dat plaatsvond in februari 1901. Op voorstel van Frits van Leer werd ook een nieuw devies aangenomen: Honesto Et Bono Excellamus, “in het eerlijke en het goede blinken wij uit”. Het eerdere motto in het Nederlands werd echter niet vergeten.
Tijdens de groentijd van 1901 was H.E.B.E. meteen uiterst succesvol: de Eerstejaarsclub werd met negen nieuwe leden versterkt, en verdubbelde dus direct in omvang. In de varia van de Amsterdamsche Studenten Almanak van dat jaar verbasterde men het devies van H.E.B.E. dan ook tot “Hadden Een Bedonderend Effect”. Nu voerde H.E.B.E. haar voornemen van het jaar tevoren uit, dat “zij onmiddellijk tot de oprichting van een dispuut zal overgaan, wanneer ze tot een voldoend aantal leden zal zijn aangegroeid”. Op 12 november 1901 besloot men erkenning als Letterkundig Dispuutgezelschap te vragen aan den I.S.S.A. Dit verzoek werd terstond door de Senaat gehonoreerd. De ab actis van den I.S.S.A. overhandigde aan praeses Paul Tripels de Bul van Erkenning, voorzien van het grootzegel van het Corps. Tijdens de oprichtingskroegjool op Sociëteit N.I.A., destijds gevestigd boven café De Kroon op het Rembrandtplein, weerklonk toen voor het eerst het H.E.B.E.-lied zoals dat tot op de huidige dag nog regelmatig ter Sociëteit wordt gezongen.
Na dit voorspoedige begin heeft het Letterkundig Dispuutgezelschap H.E.B.E. steeds zijn nadrukkelijke stempel gedrukt op het Amsterdamsch Studenten Corps en op Sociëteit Nos Iungit Amicitia. Zoals de Geschiedenis van het Amsterdamsch Studentenleven het in 1932 verwoordde: “H.E.B.E. is via een enthousiast kroegleven omhoog gevoerd tot een groot, invloedrijk dispuut, met veel toewijding en gevoel voor de zaak van het Corps”. De Tweede Wereldoorlog, de nivelleringsdrift en de culturele revolutie van de jaren zestig en zeventig, de fusie van het Corps en vele verhuizingen van de Sociëteit hebben hierin weinig verandering gebracht. Met het oog op de toekomst gericht, maar hun rijke verleden koesterend, hebben de Hebeanen steeds hun studentikoze wortels beveiligd en tegen verval behoed, met de bedoeling dat deze, tot het bloeien van H.E.B.E., steeds nieuwe generaties zullen voeden. Zo weten de Hebeanen steeds weer die wonderbaarlijke fijngevoeligheid te ontwikkelen, die het verwante herkent, ook al is men er vele jaren van gescheiden. Na meer dan een eeuw van bloei is één epitheton in elk geval toepasbaar: H.E.B.E., het perpetuum stabile.
